विचार - Hamro Bulletin

एकदिन भानु नेपाल लोक पुगिगया !

कन्टिर–बाबू भन्छन्– नेपालीले वर्षमा एकदिन सम्झिनेमध्ये एक श्रद्धेय हुन्, नेपाली भाषाका आदिकवि भानुभक्त । र, भानुलाई सम्झने त्यो दिन हो असार २९ ।

चुनौतीका चाङमाथि देउवाकाे 'प्रधानमन्त्री पद'

नेपाली काङ्ग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवा आज पाँचौँ पटक देशको प्रधानमन्त्री बनेका छन् । देउवा सम्भवतः नेपालको सबैभन्दा बढीपटक प्रधानमन्त्री बन्ने व्यक्ति हुन् । सर्वोच्च अदालतको सोमबारको परमादेशपछि देउवा पाँचौँ पटक प्रधानमन्त्री बन्न सम्भव भएको हो । अदालतको यसै आदेशपछि करिब दुई–तिहाइको बहुमतप्राप्त सरकारको नेतृत्व गरिरहेका नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी एमालेका अध्यक्ष खड्गप्रसाद ओलीको सत्ता बहिगर्मन पनि निश्चित भएको हो ।

सूर्योदयमा विद्यापति, उज्यालो छरियोस् देशैभरी

देश र समाजलाई जोड्ने र तोड्ने सम्बन्धमा शास्त्रीय रूपमा संयोजक (कनेक्टर) र विभाजक (डिभाइडर)को भूमिका निकै महत्त्वपूर्ण हुने कुरा कन्टिर–बाबूले बडो राम्ररी बुझेका छन् । तर कुनबेला कुन कुराले संयोजक र कुन कुराले विभाजकको भूमिका निर्वाह गर्छ भन्ने कुराचाहिँ अवस्था र परिवेशमा भर पर्ने कन्टिर–बाबूको ठहर छ ।

दुःखको स्रोत खाँडोका नाममा घाँडो विज्ञप्ति

डढेलो लगाउने प्रवृत्तिलाई कारबाही हुने अपेक्षा

कन्टिर–बाबू कहिलेकाहीँ सोच्छन्– आखिर यो देश चलाउँछ कसले ? सायद यहाँ सत्ताभित्रका हरूको भन्दा बाहिरका हरूको हालीमुहाली बढी छ ।

पोखरीको सौन्दर्यसामु कोरोना महामारी ओझेल

तराई–मधेसमा एक लोकोक्ति बडो प्रचलित छ– जाने मधेसिया तोरे इमान ! जब कुनै व्यक्तिमाथि संशय हुँदाहुँदै पनि विश्वास गर्नुपर्ने बाध्यात्मक अवस्थाको सिर्जना हुन्छ भने प्रायः यो लोकोक्तिको प्रयोग गर्ने गरिन्छ ।

गरिबि, बम्बई बाला, बिकास र हेर्ने दृष्टिकोण

हरेक मानव जबसम्म गर्वा अवस्थामा हुन्छ,उ निस्चित ठाउँमा रहन्छ,जब गर्वबाट निस्कन्छ बढदो समय अनुसार उसका हजारौं आवश्यकता हुन्छन,अनि "गास,वास,कपास, शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगार" को खोजि हुन्छ, तिनै आवश्यकता परिपूर्ति गर्न दिनै पिच्छे एक एक कदम चाल्न पर्ने जरुरी हुन्छ ।

राष्ट्रिय सदाचारको कुरा, हाँसोको विषय

कन्टिर–बाबू देशको अवस्था वर्तमानमा जस्तो छ त्यस्तो हुनुमा कुनै एक पक्षको मात्र दोष देख्दैनन् । यसो हुनुमा विगतदेखि वर्तमानसम्म सत्ता सञ्चालनको जिम्मेवारीमा रहेका सबैको मिलिभगत देख्छन्, कन्टिर–बाबू । यसमा कसैलाई कुनै शङ्का छ भने कन्टिर–बाबूलाई इन–बक्स गरे हुन्छ । कन्टिर–बाबू केही उदाहरणसहित प्रष्ट्याउन प्रयास गर्नेछन् ।

चुरे–भावर मास्दै, बजेट र कमिसनमा हाँस्दै

कन्टिर–बाबू बजेट घोषणा भएको दिनदेखि बडो छक्क परिरहेका छन् । अरे लोकप्रिय बन्ने नाममा, कार्यकर्ता पाल्ने नाममा, सत्तामा बसेर चुनाव जित्ने नाममा जे पनि गर्ने ? मिल्छ यसो गर्न ? चुरे–भावर क्षेत्रको सुरक्षा र संरक्षण गरिनुपर्छ भन्ने विगत वर्षहरूदेखि कुरा उठ््दै आएको हो तर यस दिशामा पछिल्ला कुनै पनि सरकारले कुनै ठोस कार्य गर्न नसकेको विडम्बनापूर्ण परिस्थिति कन्टिर–बाबूले देखी–भोगी आएका छन् ।

कामका न काजका, दुस्मन अनाजका !

‘म खाऊँ मै लाऊँ सुख–सयल वा मोज म गरुँ, म बाँचू, मै नाचूँ, अरू सब मरुन् दुर्बलहरू । भनी दाह्रा घस्ने अबुझ सठदेखि छक परी चिता खित्का छोडी अभयसित हाँस्यो मरिमरी ।’

पहिले प्रयोग गर्थे, अहिले प्रयोग हुन्छन् !

रोपे पेड बबुरका आम कहाँ से पाए ? मधेसमा निकै लोकप्रिय यो लोकोक्ति कन्टिर–बाबू पनि बेलाबखत सम्झिन्छन् । यसको सामान्य अर्थ हुन्छ– रूख भने बबुर (काँडायुक्त पोथ्रा)को रोप्ने अनि फलचाहिँ आँप फलोस् भनी अपेक्षा गर्ने । यस्तो कसरी सम्भव हुन्छ ? कुरो क्लियर छ, जेको फल खाने इच्छा छ, बिरुवा त्यसकै रोप्नुपर्छ ।

राज्य र समाजको गालामा गतिलो झापड

हास्य–व्यङ्ग्यका क्षेत्रमा आफ्नो भविष्य अर्थात् क्यारियरका लागि सङ्घर्ष गरिरहेका प्रदेश २ बाराका आदर्श यतिखेर पिता विनोदको असामयिक देहावसानका कारण शोक र पीडा बेहोर्न बाध्य छन् । कन्टिर–बाबू अमर आत्माप्रति हार्दिक श्रद्धाञ्जली तथा शोक–सन्तप्त परिवारजनमा समवेदना व्यक्त गर्छन् ।

कोरोना महामारी विरुद्धको बुटी बनोस् बुद्ध जयन्ति

आज २५६५ औं बुद्ध जयन्ति,अर्थात बैशाख शुक्ल पुर्णिमा । शान्तिका अग्रदुत एमं एसियाका तारागौतम बुद्ध (सिद्धार्थ गौतम) जन्मेको दिन । कोरोना माहामारीको बिरुद्धको लडाईमा अग्र–भागमा खटिनु भएका चिकिस्तक, स्वास्थ्यक्रमी,सुरक्षाकर्मी तथा स्वंमसेवक प्रति उच्च सम्मान, संंक्रमितको सिघ्रस्वास्थ्य लाभ र कोरोना माहामारीको कारण मृतवर गर्नु भएकाहरुको शान्तिका लागि नेपाल सरकारले आज जेठ १२ गते लाईबुद्ध जयन्ती भब्यताका साथ मनाउन सबै नेपाली नागरिकलाइ अनुरोध गरेको छ ।

ओलीको ‘प्रतिशोधपूर्ण’ राजनीति

नेपालको पछिल्लो राजनीतिक गतिविधिको सूक्ष्म विश्लेषण गर्ने हो भने प्रधानमन्त्री तथा नेकपा (एमाले) का अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले प्रतिशोधको राजनीति गरिरहेका छन् भन्न सकिन्छ । यसो भन्न सकिने पर्याप्त आधार छन् पनि । उनको प्रतिशोध वैचारिकरूपमा फरक प्रतिपक्षीभन्दा आफ्नैजस्तो विचारवाहक ‘सगोत्री’अर्थात् कम्युनिष्ट विचारधाराका दल र व्यक्तिहरूसँग हो भनेर भनियो भने फरक पर्दैन । तर, दुखका साथ भन्नुपर्छ उनको प्रतिशोधपूर्ण राजनीतिक व्यवहारको प्रभाव उनका खास ‘लक्ष्य’सम्ममात्र सीमित नरही सम्पूर्ण देश र जनतामाथि पर्ने निश्चित छ ।

ओलीटिक्सका बारेमा लेख्दिनँ भन्दा–भन्दै …!

खासमा कन्टिर–बाबूलाई आज केही लेख्ने कुनै मुड नै चलेको छैन । घुमिफिरी त्यही पोलिटिक्स अर्थात् राजनीति अनि त्यही ओलीटिक्स अर्थात् ओल्बा–कृत्यका बारेमा कति लेख्नु ?

सुरुमा अध्यादेश, त्यसपछि सिध्यादेश !

ले घास, आखिर ओल्बाले जे कानेखुसी गरेका थिए रापबाट त्यही फरमान जारी भयो मध्यराति । अघिल्लो फरमानअनुसार बिहीबार दिउँसो विपक्षी दलहरू नयाँ सरकार बनाउन बहुमत सांसदको हस्ताक्षर जुटाएर शीतलनिवास पुग्दा ओल्बा शीतल निवासबाट के–के कानेखुसी गरीवरी फर्किँदै थिए ।

न विधि न व्यवस्था, न नीति न नैतिकता

कहीँ नभएको जात्रा त्यो गाउँमा भनेको सुनेर कन्टिर–बाबूले एक जना बुजुर्गलाई सोधे– त्यो भनेको के हो बा ? बुजुर्गले भने– त्यो गाउँमा जस्तो जात्रा हुन्छ, त्यस्तो जात्रा संसारमा अन्त कतै पनि हुँदैन भन्थे पुर्खाले, त्यही उखान सम्झेको नि !

करिव बिस बर्ष अघिको प्रसंग, सन्दर्भ चाहिँ अहिलेको

कुरा नेपालगन्जको महेन्द्र रंगशालामा भएको एक फुटबल प्रतियोगिताको हो । पश्चिम नेपालको ठूलो रंगशालामा खुकुरी गोल्ड कप प्रतियोगिता चलिरहेको थियो । उक्त प्रतियोगितामा उपत्यका बाहिरका टिम र काठमाडौका ए डिभिजनका क्लब बिच प्रतिस्पर्धा हुन्थ्यो । प्रतिस्पर्धा कस्तो बाघ र बिरालोको जस्तो । उतिबेला खेलकुद पत्रकारितामा सक्रिय म खेल हेर्न नियमित रंगशाला पुग्थे ।

कोरोनाको निर्मम प्रहारसंगै नाङ्गो भएको नेपालको राजनीति

हामी एक अल्प विकशित राष्ट्रसंगै बेथितीको राज्य संयन्त्रसंगै जुन जोगी आए पनि कानै चिरेको नेतृत्व भएका राष्ट्रका नागरिक हौँ । हामी हरेक कुराहरूमा अरूको अनुहार हेरेर हात थाप्दै गुहार्दै हिडनु पर्ने अवस्था छ। हाम्रो देशको दक्ष जनशक्ति प्रयोग गरेर अन्य राष्ट्रहरूले चमत्कारिक र अनौठा कामहरू गरी सक्दा हामीले विभिन्न आपत विपद र हर समस्याहरुमा अरूसंग आश्रीत हुनु पर्दछ जस्तै अहिले यस्तो कोरोनाको माहामारीसंग जुध्नको लागि कुनै तयारी देखिदैन राज्य स्तरबाट कुनै रिसर्च छैन संभावना अध्ययन छैन।

भित्री तागतको खेलोमेलो, जहीँको त्यहीँ कुरो

नेपाल देशको राजनीतिक जीवनमा आजको दिन बडा महत्त्वपूर्ण छ । विपक्षीले सांसदको धार्नी पु¥याउन सक्ने हुन् कि होइनन् ? पुगे त ओल्बा कुर्सीबाट ओर्लने सम्भावना बढ्छ, होइन नेपाली जनताको घाँटीमा अड्केको खिचखिच यथावतै रहनेछ । यस्तो बेला हिन्दीको एउटा उखान सम्झन्छन् कन्टिर–बाबू– ढाक के तीन पात ! तर यो त पुरानै कुरा हो । सत्ताको बिजगणित विश्लेषणका सन्दर्भमा कन्टिर–बाबूलाई नयाँ–नयाँ उखान–टुक्का फुर्दै छ, आज बिहानैदेखि ।

बोलुँ भने मुख लागे जस्तो, नबोलुँ भने चुप लागे जस्तो

जतिसुकै तर्क–वितर्क गरे पनि सरकारको क्षमता मूल्याङ्कन कठिन समयमै हुने हो । सहजतामा त देश आफैँ चलिहाल्छ नि ! यो भनाइसँग कन्टिर–बाबू पूर्णतः सहमत छन् । वास्तवमा अप्ठेरोमा नै हो व्यक्तिलाई सहयोग र भरथेग चाहिने हो, सजिलो अवस्थामा त जनता आफैँ काबिल छँदै छन् नि !

अस्वीकारको गोलचक्करमा दलहरूको बदनियत

कन्टिर–बाबू आज अङ्क–गणितको कुरा गर्दैनन् । वैशाख २७ गते संसदभित्र भएको निर्वाचन परिणामअनुसार नेपाली सत्ता राजनीतिको अङ्क–गणितीय हिसाबमा को कति पानीमा रहेछ भन्ने सब छर्लङ्ङ भइ नै सकेको छ । अब संसदीय बिज–गणित र ज्यामितिको योगफल तथा परिणाममात्र थाहा पाउन बाँकी छ । त्यसैले कन्टिर–बाबू पनि यस बेला अरू नेपालीजस्तै पर्ख र हेरको स्थितिमा छन् ।

Hamro Bulletin

विचार

गृहपृष्ठ

विचार

न्याय प्रणाली हल्लाउने त्यो रिपोर्ट !

बलत्कारविरुद्धको कानुन नबुझेका ‘पलवादी’ हरु

एकदिन भानु नेपाल लोक पुगिगया !

चुनौतीका चाङमाथि देउवाकाे 'प्रधानमन्त्री पद'

सूर्योदयमा विद्यापति, उज्यालो छरियोस् देशैभरी

दुःखको स्रोत खाँडोका नाममा घाँडो विज्ञप्ति

डढेलो लगाउने प्रवृत्तिलाई कारबाही हुने अपेक्षा

पोखरीको सौन्दर्यसामु कोरोना महामारी ओझेल

गरिबि, बम्बई बाला, बिकास र हेर्ने दृष्टिकोण

राष्ट्रिय सदाचारको कुरा, हाँसोको विषय

चुरे–भावर मास्दै, बजेट र कमिसनमा हाँस्दै

कामका न काजका, दुस्मन अनाजका !

पहिले प्रयोग गर्थे, अहिले प्रयोग हुन्छन् !

राज्य र समाजको गालामा गतिलो झापड

कोरोना महामारी विरुद्धको बुटी बनोस् बुद्ध जयन्ति

ओलीको ‘प्रतिशोधपूर्ण’ राजनीति

ओलीटिक्सका बारेमा लेख्दिनँ भन्दा–भन्दै …!

सुरुमा अध्यादेश, त्यसपछि सिध्यादेश !

न विधि न व्यवस्था, न नीति न नैतिकता

करिव बिस बर्ष अघिको प्रसंग, सन्दर्भ चाहिँ अहिलेको

कोरोनाको निर्मम प्रहारसंगै नाङ्गो भएको नेपालको राजनीति

भित्री तागतको खेलोमेलो, जहीँको त्यहीँ कुरो

बोलुँ भने मुख लागे जस्तो, नबोलुँ भने चुप लागे जस्तो

अस्वीकारको गोलचक्करमा दलहरूको बदनियत

ताजा अपडेट

साँफेबगर नगरपालिकाका नगर प्रमुख राजेन्द्र बहादुर कुँवरद्धारा सपथग्रहण

भिम रावलको निर्वाचन क्षेत्रमा एमालले एक उपाध्यक्ष मात्रै जित्यो

साँफेबगर नगरपालिकाको नगर प्रमुखमा कांग्रेसका राजेन्द्र कुँवर विजयि

रामारोशन गाउँ पालिका अध्यक्ष साउदद्वारा पदभार ग्रहण

आफ्नै वडा जोगाउन सकेनन् पुर्व उपप्रधानमन्त्रि भीम रावलले

विचार गृहपृष्ठ विचार

न्याय प्रणाली हल्लाउने त्यो रिपोर्ट !

बलत्कारविरुद्धको कानुन नबुझेका ‘पलवादी’ हरु

एकदिन भानु नेपाल लोक पुगिगया !

चुनौतीका चाङमाथि देउवाकाे 'प्रधानमन्त्री पद'

सूर्योदयमा विद्यापति, उज्यालो छरियोस् देशैभरी

दुःखको स्रोत खाँडोका नाममा घाँडो विज्ञप्ति

डढेलो लगाउने प्रवृत्तिलाई कारबाही हुने अपेक्षा

पोखरीको सौन्दर्यसामु कोरोना महामारी ओझेल

गरिबि, बम्बई बाला, बिकास र हेर्ने दृष्टिकोण

राष्ट्रिय सदाचारको कुरा, हाँसोको विषय

चुरे–भावर मास्दै, बजेट र कमिसनमा हाँस्दै

कामका न काजका, दुस्मन अनाजका !

पहिले प्रयोग गर्थे, अहिले प्रयोग हुन्छन् !

राज्य र समाजको गालामा गतिलो झापड

कोरोना महामारी विरुद्धको बुटी बनोस् बुद्ध जयन्ति

ओलीको ‘प्रतिशोधपूर्ण’ राजनीति

ओलीटिक्सका बारेमा लेख्दिनँ भन्दा–भन्दै …!

सुरुमा अध्यादेश, त्यसपछि सिध्यादेश !

न विधि न व्यवस्था, न नीति न नैतिकता

करिव बिस बर्ष अघिको प्रसंग, सन्दर्भ चाहिँ अहिलेको

कोरोनाको निर्मम प्रहारसंगै नाङ्गो भएको नेपालको राजनीति

भित्री तागतको खेलोमेलो, जहीँको त्यहीँ कुरो

बोलुँ भने मुख लागे जस्तो, नबोलुँ भने चुप लागे जस्तो

अस्वीकारको गोलचक्करमा दलहरूको बदनियत

ताजा अपडेट

साँफेबगर नगरपालिकाका नगर प्रमुख राजेन्द्र बहादुर कुँवरद्धारा सपथग्रहण

भिम रावलको निर्वाचन क्षेत्रमा एमालले एक उपाध्यक्ष मात्रै जित्यो

साँफेबगर नगरपालिकाको नगर प्रमुखमा कांग्रेसका राजेन्द्र कुँवर विजयि

रामारोशन गाउँ पालिका अध्यक्ष साउदद्वारा पदभार ग्रहण

आफ्नै वडा जोगाउन सकेनन् पुर्व उपप्रधानमन्त्रि भीम रावलले

विचार

गृहपृष्ठ

विचार